Bylica piołun

Artemisia absinthium L.

Bylica piołun (Piołun, Psia ruta, Absynt, Wermut, Bielica piołun, Bilica piołun)

Rodzina: Astrowate - Asteraceae (Compositae)

Полы́нь го́рькая

Absinthe (Absinthium, Absinthe wormwood, Grand wormwood, Wormwood)

Roślina wytwarza krótkie, płytkie podziemne kłącza, dzięki którym rozmnaża się wegetatywnie tworząc niewielkie „zarośla”. Wiosną wytwarza szereg przyziemnych rozetek liściowych, z których potem wyrastają łodygi kwiatostanowe.

Bruzdkowana, z czasem jej nasada drewnieje, silnie rozkrzewiona, tworząca kępy, dorasta do około metra wysokości. Łodyga i liście mają srebrno-szare, filcowate owłosienie. Część łodygi z występującymi kwiatami jest zielonawoszara, owłosiona, o średnicy do 2,5 mm i ma zwykle 5 spłaszczonych, podłużnych bruzd.

Szarawe lub zielonawe liście są gęsto, obustronnie owłosione. Liście odziomkowe mają długie ogonki i trójkątną lub owalną dwu- lub trzykrotnie pierzastosieczną blaszkę o okrągławych lub lancetowatych odcinkach. Dolne liście łodygowe są mniej podzielone, liście szczytowe lancetowate.

Koszyczek – drobny, kulisty, zwisający, zawierający wyłącznie kwiaty rurkowate, drobne i żółte[4]. Koszyczki są kuliste lub półkuliste, spłaszczone, o średnicy 2-4 mm, otoczone szarą, owłosioną okrywą z zewnętrznymi listkami równowąskimi, wewnętrznymi jajowatymi o tępych szczytach i błoniastych brzegach. Dno kwiatostanowe posiada bardzo długie plewinki, o długości do 1 mm lub dłuższe, z licznymi żółtymi, rurkowatymi, obupłciowymi kwiatami wielkości około 2 mm i kilkoma żółtymi kwiatami języczkowatymi[6]. Koszyczki zebrane są w boczne grona, te z kolei tworzą rozłożystą wiechę złożoną.

 

Drobna, brązowo paskowana niełupka, bez żeberkowa.

Ziele piołunuHerba Absinthii

Przy zastosowaniu wewnętrznym

Piołun poprzez swoją gorycz pobudza funkcje wydzielnicze przewodu pokarmowego, zwiększa apetyt, a dzięki olejkom eterycznym działa żółciopędnie i spazmolitycznie, piołun działa też odkażająco oraz jest środkiem przeciwrobaczym. Stąd też napary z ziela i nalewkę z piołunu, stosowano w bardzo niewielkich dawkach w bezsoczności i niedokwaśności soku żołądkowego, niestrawności, niedostatecznym wytwarzaniu żółci i braku apetytu.

Dawniej stosowano nalewki i napary z piołunu stosowano również w neurastenii

Przy zastosowaniu zewnętrznym

Odwar z ziela można także stosować zewnętrznie przy zwalczaniu pasożytów skóry (wszy, świerzbowce), gdyż działa na nie toksycznie, w tym celu stosowano też gotowe preparaty zawierające piołun[28] oraz przy owrzodzeniach i ranach. Stosowany w postaci naparu jako lewatywa zwalcza owsicę, i glistnicę. Napary z ziela dodawano do kąpieli przy chorobach reumatycznych. Napar z piołunu (mimo że nie zawiera saponin), stosunkowo szybko zmywa tłuszcz, smar i olej z rąk.

Oddziaływanie klimatyczne

Przebywanie w okolicach porośniętych piołunem ma łagodzić duszności u niektórych chorych na astmę

Przeciwskazaniami do wewnętrznego stosowania piołunu były ostre stany zapalne przewodu pokarmowego, np. zapalenie wyrostka robaczkowego i sprzyjające krwawieniu m.in. żylaki odbytu oraz ciąża, karmienie piersią; leczenie można było prowadzić tylko niewielkimi dawkami i przez krótki czas.

Piołun jest szeroko rozprzestrzeniony na półkuli północnej. Występuje naturalnie na terenie Europy, Azji oraz Północnej Afryki. Jako gatunek zawleczony rozprzestrzenił się także gdzieniegdzie w innych rejonach. Po odkryciu Ameryki został tam zawleczony jako roślina uprawiana w celach leczniczych, gdzie zaczął się rozprzestrzeniać samorzutnie. Obecnie można go spotkać w stanie dzikim w Ameryce Północnej oraz Centralnej. W niektórych regionach Polski jest pospolity. Status gatunku we florze Polski: archeofit.