Bylica pospolita

Artemisia vulgaris L.

Bylica pospolita

Rodzina: Astrowate - Asteraceae (Compositae)

Полы́нь обыкнове́нная (Чернобы́льник, Чернобы́ль)

Common mugwort (Common wormwood)

Wzniesiona, bruzdowana, silnie rozgałęziona, osiąga wysokość 50–220 cm. W dolnej części jest naga i często czerwono nabiegła, w górnej wełnisto owłosiona.

Ulistnienie skrętoległe. Liście pojedynczo lub podwójnie pierzastodzielne, na górnej stronie nagie i ciemnozielone, na dolnej biało kutnerowate. Odcinki liści jajowate lub podłużne, o szerokości 0,2–1 cm, brzegach głęboko i dość rzadko piłkowanych.

Zebrane w szerokojajowate koszyczki o długości do 4 mm. Koszyczki tworzą gęste wiechy na szczytach łodyg. Listki okrywy koszyczków są szaro wełnisto owłosione i posiadają na grzbietach zielona smugę. Kwiaty żółtawe do czerwonobrązowych, wszystkie rurkowate 0 5-ząbkowej koronie. Wyrastają z nagiego dna kwiatowego. Kwiaty brzeżne to kwiaty żeńskie, środkowe, liczniejsze są kwiatami obupłciowymi.

Ciemnobrunatna i połyskująca niełupka o długości do 1,7 mm ze srebrzystymi smugami i bez puchu kielichowego.

Ziele i korzeńHerba Artemisiae, Radix Artemisiae vulgaris

O podobnym działaniu do bylicy piołun, tylko znacznie słabszym. Niegdyś stosowana w medycynie ludowej, nie znajduje się jednak w oficjalnym wykazie roślin leczniczych Farmakopea polska. Ziele Herba Artemisiae i korzeń Radix Artemisiae vulgaris zawierają olejki eteryczne, żywicę, gorycz. W surowcach tych znajdują się także związki o działaniu bakteriostatycznym i przeciwnowotworowym. Ziele bylicy pospolitej używane jest głównie w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego; przy wzdęciach, niedokwaśności, kolce jelitowej, nieżytach i bólach brzucha. Poprawia apetyt i ułatwia przyswajanie pokarmów – z tego powodu szczególnie polecana jest dzieciom i rekonwalescentom.

Działa leczniczo również przy schorzeniach wątrobowych – w tym celu jednak skuteczniejsze są napary sporządzone z mieszanki ziół zawierających bylicę pospolitą, miętę pieprzową, estragon, mniszek lekarski, jałowiec i owoc dzikiej róży.

Korzeń bylicy pospolitej natomiast nie jest używany przy dolegliwościach pokarmowych. U dzieci najczęściej używany jest jako środek przeciwskurczowy, u dorosłych natomiast w neuropatiach, nerwobólach i przy padaczce.

W tradycyjnej medycynie chińskiej bylicą pospolitą zwalczano gorączkę, a dym z palonych ziół podobno leczył astmatyków. Niewielkimi ilościami odwarów leczono zatrucia ciążowe (większe ilości tych odwarów powodują poronienia)

Bylica pospolita nie powinna być używana przez kobiety w ciąży, kobiety karmiące i osoby z krwawieniami z przewodu pokarmowego, silnie osłabione, z zapaleniem wyrostka robaczkowego czy hemoroidami.

Zaleca się jej używanie w mieszance ziołowej z krwawnikiem, rumiankiem, bazylią i majerankiem.

Rodzime obszary jego występowania to Europa, znaczna część Azji oraz Algieria i Tunezja. Jako gatunek zawleczony rozprzestrzenił się również w Ameryce Północnej i innych rejonach świata. W Polsce gatunek bardzo pospolity na całym niżu, oraz na pogórzu. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.